HISTORIA KIELC :

Historia Kielc liczy sobie ponad 900 lat. Dokładnej daty założenia miasta nie sposób ustalić. Jedna z legend głosi, ze Mieszko, syn Bolesława Śmiałego, błądząc po okolicznych kniejach został napadnięty przez zbójców. Książe wyszedł zwycięsko z opresji, dzięki widzeniu, w którym ukazał mu się św. Wojciech. Toteż na miejscu swojego cudownego ocalenia postawił drewniany kościół pod wezwaniem świętego. W czasie owej wyprawy miał Mieszko znaleźć "kielce", czyli kły dzika, od których późniejsza osada otrzymała swoja nazwę. Inni nazwę miasta wywodzą od Celtów - zwanych inaczej Keltami - którzy tutaj zatrzymali się podczas swojej wędrówki po Europie, zaś jeszcze inni od przekręconej nazwy "klec", oznaczającej lepiankę chłopska. Pewne jest tylko, ze już na początku XI wieku istniały w Górach Świętokrzyskich osiedla myśliwych i bartników, którzy owoce swojej pracy wymieniali na ziarno pod zasiew w miejscowościach zwanych Targowiskiem i Tarczkiem (mały targ). Wtedy tez na południowym skraju Puszczy Świętokrzyskiej powstało targowisko - miejsce wymiany produktów leśnych na płody rolne dostarczane z terenów nadnidziańskich. Właśnie funkcja targowiska zapewniła rozwój osadzie, co ma istotne znaczenie... do dzisiaj !!

Na przełomie XI i XII wieku właścicielami osady zostali biskupi krakowscy, którzy na wzgórzu, zwanym obecnie Zamkowym, zbudowali dworzyszcze. W roku 1171 biskup Gedeon herbu Gryf wybudował na miejscu modrzewiowego kościoła, św. Wojciecha kościół murowany z kamienia, w stylu romanskim i założył kolegiatę, przenosząc następnie parafie św. Wojciecha do kościoła biskupiego. Za rządów Wincentego Kadłubka (1208-1218) powstała tu szkoła parafialna, której pierwszym znanym z dokumentów (z roku 1229) absolwentem - "magistrem" był niejaki Henryk. Z tej szkoły wyszedł tez prawdopodobnie dominikanin Wincenty z Kielc, autor "Żywota świętego Stanisława".

Pierwsza wzmianka o Kielcach w dokumentach średniowiecznych pochodzi z roku 1212, a prawa miejskie uzyskały Kielce przed rokiem 1295. W połowie XII wieku napady tatarskie na Polskę zniszczyły gród doszczętnie, ale miasto szybko się odbudowało. W tym czasie kościół kielecki otoczono wysokim murem i zaopatrzono w strzelnice i blanki. Pod koniec XV wieku kardynał Fryderyk Jagiellończyk nadal miastu herb: Złotą koronę w polu czerwonym, a pod korona litery "CK" (Civitas Kielcensis - Obywatelstwo Kieleckie).

Okolice miasta słynęły z obfitości surowców mineralnych: rudy miedzi, ołowiu i żelaza, które zaczęto eksploatować na dużą skale w wieku XV. Powstały wtedy huty metali i szkła, jak również manufaktury wytwarzające zbroje. W zakładach tych znajdowali zatrudnienie nie tylko przybysze z okolicznych wsi i osad, ale również fachowcy z Niemiec, Węgier, Słowacji, a nawet Włoch.

W latach 1637-1642 z inicjatywy biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika wzniesiono, korzystając z taniego miejscowego budulca, sławny pałac w stylu renesansu francuskiego, który - nieznacznie przebudowany - przetrwał do dziś.

W czasie wojny ze Szwedami miasto spłonęło. Ocalał jedynie pałac wraz z kościołem oraz kościół na wzgórzu Karczowka.

Za Sasów rządził Kielcami biskup Lipski, a następnie Andrzej Zaluski, brat fundatora słynnej Biblioteki Zaluskich w Warszawie. W roku 1761 na mocy dekretu biskupiego usunięto z miasta wszystkich Żydów. Liczyło ono już wówczas przeszło 4 tys. mieszkańców. Kielce rozwinęły się za pontyfikatu biskupa Kajetana Soltyka, który zakazał wznoszenia w śródmieściu budowli drewnianych, okazując natomiast wszechstronna pomoc tym, którzy zdecydowali się stawiać domy murowane.

Prawdziwy przełom w dziejach miasta nastąpił z chwila upaństwowienia dóbr biskupich w roku 1789. Gród, dotąd biskupi, otrzymał prawo wybierania deputowanych do Sejmu. W XVIII wieku powstał w Kielcach browar, kilka cegielni, ujeżdżalnia, szpital przy kościele św. Leonarda szkoła średnia i seminarium duchowne.

Po trzecim rozbiorze Polski Kielce dostały się pod panowanie austriackie. W roku 1809 miasto weszło w skład Księstwa Warszawskiego, a po roku 1815 podzieliło los ziem włączonych do Królestwa Polskiego, stając się na pewien czas siedziba województwa krakowskiego.

Kolejny przełom w dziejach Kielc ma związek z działalnością Stanisława Staszica. Wielki Polak i mąż stanu zaprojektował i stworzył Staropolski Okręg Przemysłowy z kopalniami, hutami i ciągiem zakładów przemysłowych wzdłuż rzeki Kamiennej. W roku 1816 założył Staszic w Kielcach pierwsza uczelnie techniczna w Polsce - Szkole Akademiczno-Górnicza, która po dziesięciu latach przeniesiono do Warszawy.

Chluba miasta są tradycje walk o wyzwolenie narodowe i społeczne, związane z insurekcją kościuszkowską, a później powstaniami: listopadowym i styczniowym. Wydarzeniem politycznym o dużym znaczeniu był spisek zawiązany przez księdza Piotra Sciegiennego, mający na celu opanowanie Kielc przez powstańców chłopskich w 1844 roku. Po wykryciu spisku jego organizatora zesłano na sybir. W roku 1905 Kielce włączyły się w organizowanie strajków szkolnych, demonstracje i strajki robotnicze.

W sierpniu 1914 roku miasto zostało pierwsza "stolica" niepodległej Polski: wkroczyły tu oddziały strzelców Józefa Piłsudskiego. Legiony Polskie opanowały miasto na trzy tygodnie a władzę w nim sprawował Józef Piłsudski. W tym czasie do Legionów wstąpiło w Kielcach 900 mężczyzn, a 200 kobiet pracowało na rzecz polskiego wojska w służbach sanitarnych, aprowizacyjnych, kwatermistrzowskich. Piątego września 1914 roku w Kielcach odbyło się zaprzysiężenie I Pułku Piechoty Legionów Polskich. Począwszy od 1919 roku gdy po wojnie utworzono województwo kieleckie, następuje ożywienie gospodarcze miasta. Powstały wówczas m.in. zakłady "GRANAT" i zakłady spożywcze "SPOLEM". Rozwinęły się nowe dzielnice mieszkaniowe. Wybudowano stadion sportowy i okazały gmach Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego. Działały liczne towarzystwa kulturalno-oświatowe.

Na kilka miesięcy przed wybuchem drugiej wojny światowej z kieleckiego garnizonu wyruszył oddział żołnierzy, który objął służbę w placówce wojskowej na Westerplatte i bohatersko bronił jej na początku września 1939.

Od pierwszego do ostatniego dnia okupacji niemieckiej w mieście szalał terror hitlerowski, którego ofiarami padali Polacy i Żydzi (27 tys. Żydów zamknięto w kieleckim getcie). Społeczność Kielc odpowiadała zorganizowanym oporem. W mieście działało kilkanaście podziemnych organizacji. Spośród wielu akcji partyzanckich należy wymienić zamach oddziału GL na niemiecka kawiarnie w 1943 roku i dokonany w roku 1944 zamach oddziału AK na groźnego gestapowca Franza Wittka. Kielce zostały wyzwolone spod okupacji niemieckiej w styczniu 1945 roku przez żołnierzy radzieckich I Frontu Ukraińskiego.